Giáo xứ Sơn Miêng – Hành trình đức tin từ gốc rễ truyền thống đến đời sống hôm nay

1. Khởi nguyên đức tin tại làng Sơn Miêng

Năm 1764, ánh sáng Tin Mừng đầu tiên đã được loan báo tại làng Sơn Miêng. Trong một vùng đất vốn gắn bó lâu đời với tín ngưỡng dân gian và đạo Phật, việc đón nhận đức tin Công giáo khi ấy là một biến chuyển lớn. Từ sự chia tách giữa hai thôn Miêng Thượng (theo đạo) và Miêng Hạ (giữ đạo cũ), một cộng đoàn nhỏ bé nhưng đầy lòng tin đã dần hình thành.

Cũng từ đây, ngọn lửa đức tin được nuôi dưỡng bằng chính máu và nước mắt, bằng những năm tháng ẩn mình trong thời bách hại. Đó là giai đoạn mà người tín hữu chỉ dám cầu nguyện trong âm thầm, nhưng lòng mến Chúa thì rực sáng hơn bao giờ hết.

2. Dấu ấn Thánh Phanxicô Xaviê Nguyễn Cần – người con tử đạo của Sơn Miêng

Một trong những chứng nhân đức tin tiêu biểu nhất của giáo xứ chính là Thánh Phanxicô Xaviê Nguyễn Cần – vị thánh tử đạo sinh ra tại làng Sơn Miêng, được Giáo hội tôn phong hiển thánh vào năm 1988.

Ngài sinh năm 1803, là một thầy giảng sống đạo đức và trung thành với sứ vụ. Trong thời kỳ cấm đạo khốc liệt dưới triều vua Minh Mạng, ngài đã bị bắt, bị tra tấn và tử đạo tại pháp trường Ô Cầu Giấy, Hà Nội vào ngày 20 tháng 11 năm 1837.

Ngày nay, tại khuôn viên nhà thờ Sơn Miêng, tượng đài Thánh Cần được dựng lên uy nghi – phía dưới là các bia tưởng niệm cổ khắc chữ Hán, do chính các giáo dân xưa dựng vào năm 1927 (niên hiệu Bảo Đại – Đinh Mão). Bia ghi rõ tiểu sử, sự nghiệp tử đạo và tên người công đức là bà Nguyễn Thị Hạnh Lai – minh chứng cho lòng tôn kính và biết ơn của bao thế hệ.

3. Hành trình xây dựng và vượt qua thử thách

Trải qua bao biến cố đất nước, giáo xứ đã có những thời kỳ thiếu vắng linh mục, đặc biệt sau năm 1954. Dù vậy, nhờ lòng trung thành của cộng đoàn, ngọn lửa đức tin chưa bao giờ tắt.

Năm 1995, một bước ngoặt lớn đã diễn ra: Cha Gioan Bùi Trọng Tăng – vị linh mục từng gắn bó với giáo dân Sơn Miêng trong những năm khó khăn – đã trở lại làm cha xứ chính thức đầu tiên sau nhiều thập kỷ. Kể từ đó, đời sống giáo xứ bừng lên sức sống mới: thánh lễ được cử hành đều đặn, các hội đoàn được tổ chức lại, thiếu nhi được học giáo lý bài bản.

Tiếp nối cha Tăng là các cha xứ tận tụy như Cha Giuse Vũ Đình Du, Cha Giuse Mai Hữu Phê, và hiện nay là Cha Phêrô Bùi Ngọc Tuấn – người đang dốc lòng phát triển giáo xứ về mọi mặt, đặc biệt là hoàn thành các công trình như Đền Thánh Antôn (khánh thành năm 2024).

4. Những công trình thiêng liêng mang dấu ấn thời gian

Nhà thờ giáo xứ – biểu tượng đức tin hơn một thế kỷ

Ngôi thánh đường hiện tại được xây dựng năm 1908, rộng hơn 14 mét, dài 45 mét – mang dáng dấp kiến trúc phương Tây kết hợp với nét truyền thống Việt Nam. Đây là nơi giáo dân quy tụ trong các thánh lễ, cũng là không gian linh thiêng chứng kiến bao thế hệ lãnh nhận các bí tích.

Tượng đài và khu mộ Thánh Cần – chứng tích bất diệt

Tượng đài được xây dựng năm 1927, do bà Nguyễn Thị Hạnh Lai công đức. Bên dưới là các bia đá cổ khắc Hán Nôm ghi tiểu sử và công trạng của vị thánh quê hương – một điểm dừng tâm linh quan trọng cho mọi tín hữu khi về Sơn Miêng.

Đền Thánh Antôn – biểu tượng cho niềm tin mới

Khởi công từ năm 2022 và khánh thành năm 2024, Đền Thánh Antôn là công trình kiến trúc mới được xây dựng trong khuôn viên giáo xứ. Với mái vòm cao vút, phong cách Gothic hiện đại, đền thánh không chỉ là nơi kính vị thánh được nhiều người sùng mộ, mà còn là biểu tượng cho sự sống động và phát triển của đức tin hôm nay.

5. Giáo xứ hôm nay – sống đức tin giữa lòng xã hội

Hiện nay, Giáo xứ Sơn Miêng không chỉ là nơi sinh hoạt của hàng trăm gia đình Công giáo, mà còn là trung tâm truyền giáo cho nhiều giáo họ lân cận. Các hội đoàn hoạt động tích cực: Thiếu nhi Thánh Thể, Hội Lòng Chúa Thương Xót, Hội Mân Côi, Giới trẻ...

Đặc biệt, vào năm 2023, giáo xứ vinh dự đăng cai Đại hội Giới trẻ cấp Giáo hạt Mỹ Đức – Hòa Bình – một dấu mốc khẳng định vị thế tinh thần và sự lớn mạnh trong lòng Tổng Giáo phận Hà Nội.

Giáo xứ cũng tích cực tham gia các hoạt động bác ái, bảo vệ môi trường, xây dựng tình đoàn kết lương – giáo. Từ miền đất từng bị chia đôi vì đức tin, hôm nay Sơn Miêng đã trở thành một điểm sáng hiệp thông, yêu thương và phục vụ.

6. Truyền thống – căn tính – sứ mạng

Nhìn lại hành trình đức tin từ năm 1764 đến nay, mỗi bước chân của giáo xứ đều gắn với một giai đoạn lịch sử – từ khai mở, kiên vững, thử thách đến phục hồi và vươn lên. Đó là hành trình:

"Muốn đi xa, phải giữ gốc. Muốn bền lâu, phải dựng rễ."

Giáo xứ Sơn Miêng hôm nay không chỉ lưu giữ những di tích cũ, mà còn tiếp tục sống động và lớn lên mỗi ngày trong lòng các tín hữu – những người con kế thừa gia sản đức tin của cha ông.
Xin Thánh Cần chuyển cầu để Giáo xứ luôn bền vững trong tình hiệp nhất và lòng mến Chúa.

📍 Địa chỉ: Giáo xứ Sơn Miêng – Giáo hạt Mỹ Đức – Hòa Bình – Tổng Giáo phận Hà Nội
📅 Thành lập cộng đoàn tiên khởi: Năm 1764
⛪ Bổn mạng: Thánh Phanxicô Xaviê Nguyễn Cần – Tử đạo ngày 20.11.1837
🕊 Trang trọng tưởng nhớ & cầu nguyện: Ngày 20/11 hàng năm